Flor diş minesini asitlere karşı koruyarak dişlerin çürümesini önleyen ayrıca dişin oluşumu sırasında yapısına girerek dayanıklılığını arttıran bir elementtir. Doğal olarak içme suları, maden suları, çay, turunçgiller, balık gibi deniz mahsullerinde bulunmaktadır.
Florun Etkileri
Diş ve kemiklerin kristal yapısının dayanıklılığını arttırıcı etkisi vardır. Kalsiyum ve fosfor gibi ihtiyaç halinde geri çözülmesi yoktur.
Dişleri asit etkisinden korur. Böylelikle dişlerin demineralize olmasını, çürük oluşmasını önler
Kemiklerde kalsiyumu tutarak kaybına engel olur.
Kesinleşmemiş olmakla birlikte büyümeye bir etkisi olduğu, demirin emilimini arttırdığı, kandaki alyuvar hücrelerinin üretimine katkı sağladığı düşünülmektedir.
Flor Eksikiği
Ciddi anlamda eksikliğine bağlanacak sorunlar yoktur. Vücudun doğal bir maddesi mi yoksa dışarıdan alınması mı gerekli olduğu net değildir. Yetersiz alınmasında oluşan iki sorun vardır.
Dişlerin dayanıklılığı azalır ve kolay çürükler ve diş kayıpları oluşur.
Kemikler zayıflar ve kolay kırılır. Fakat bu durumun oluşabilmesi için osteoporoz zemini olması gereklidir.
Diş çürüklerinin flor eksikliği ile ilişkisi vardır. Ama flor alınmadığı halde ağız içi hijyene ve beslenmeye özen gösterildiğinde bu durum ortaya çıkmayabilir. Bu florun alınmasını kesinlikle bir şart değil koruyucu ekstra bir özellik olduğu yönündeki düşünceleri ön plana çıkartır.
Flor Fazlalığı
Üzerinde spekülasyonlar yapılması sonucu gereksiz yere fazla alınması daha sık olarak görülmektedir. Doğal olarak toksik yani zararlı olabilecek bir maddedir. İçme sularında 1 ppm dozunda bulunması gerçekten diş çürüklerini önlemede etkilidir. 2 ppm dozunu aştığında florozis denen dişlerde koyu sarı - kahverengi renk değişiklikleri ve şekil bozuklukları oluşmaktadır. Fakat bu dişler yine de sağlam durumdadırlar.
8 - 20 ppm. Arasındaki sular dokularda, kemik ve eklemlerde skleroz denilen sertleşmelere yol açar.
20 ppm. Aştığında çok daha ciddi sorunlar olur. Büyüme durur, karaciğer, böbrek, böbrek üstü bezi, üreme organları gibi metebolik olarak aktif dokularda hücresel hasarlar meydana gelir.
50 ppm. Üzerinde ölümcül olaylar oluşur.
İlaç olarak fazla alındığında da yukarıda yazılan şikayetler oluşabilir. Kalsiyumun floru bağlama özelliği bazı yönlerden iyi bazı yönlerden olumsuz etki gösterir.
Flor İhtiyacı
Günlük alınması gereken miktar yoktur. İçme sularına flor katılması bir çok ülkede tartışılır hale gelmiştir. Sudaki yoğunluğu takip etmek ve bunu sürekli belirli bir düzeyde tutmak oldukça zor bir işlemdir. Diğer yönden kişilerin besinlerle ne kadar flor aldıkları ve ne kadar su içtikleri değişken olduğu için fazlalığına yol açılması olasıdır. Günde 1.5 - 4.0 mg alınması yeterli bir miktardır. Flor katılmayan su ile 0.35 - 1.5 mg alınırken, flor katılmış su ile 2 - 3 mg alınmaktadır.
Florun Doğal Kaynakları
Deniz suyunda bulunması nedeniyle balık ve diğer deniz mahsulleri de flor açısından zengin kaynaklarıdır. Sert sular flor içerir. Çay bitkiler içersinde en fazla flor bulundurandır. Sadece çaydan günde 1 mg flor alınabilir. Diğer bitkilerde de yetiştirildikleri toprağın özelliğine bağlı olarak değişik miktarlarda flor içermektedirler.
Diş macunlarına katılan flor lokal etki göstermektedir. Fakat diş macunlarındaki bu flor kalay da içerir. Florun diş ve diş etine olan lokal etkisi içme suyunda alınan kadar etkili olup olmadığı ayrı bir tartışma konusudur. Araştırmalar ağız yoluyla suyun içersinde erimiş halde alınıp kana karışan florun lokal olarak dişe değen flordan daha etkili olduğu yolundadır. Flor tabletlerini üreten ilaç şirketleri ağızda emme tarzında kullanımı önermektedir. Hatta günlere göre emilen yerin de değiştirilmesini kimi zaman sağ kimi zaman sol yanağın iç tarafında eritilmesini önermektedir.
Çocuklar 2,5-3 yaşlarına geldiklerinde çocuklar için özel üretilmiş flor içeren macunlar kullanılarak ebeveyn kontrolünde dişlerini fırçalatma alışkanlığı kazandırılmalıdır. Erişkin macunlarının flor düzeyi daha fazla olduğundan çocuklarda kullanımı önerilmemektedir. Florlu ağız gargaraları kişinin günlük olarak kullanabildiği bir diğer flor alım yöntemidir.
Ayrıca diş hekimleri tarafından 6 ayda bir uygulanan flor jelleri de topikal uygulamalar arasındadır. Jel halinde olan flor, kauçuk bir kaşık içine yerleştirildikten sonra dişler hava ile kurutulur ve kaşık dişler üzerinde bir süre bekletilir. Kişi yarım saat süreyle herhangi bir şey yiyip içmemelidir. Florlama, son derece basit ve ağrısız bir işlemdir.
Günde en az iki defa florlu diş macunu kullanılarak dişlerin fırçalanması ve 6 aylık rutin diş hekimi muayenesi ile profesyonel flor jeli uygulamaları çok basit yöntemlerdir. Sonucu ise sağlıklı, estetik dişlere sahip olmaktır...
