Diş hekimliğinde bu durum için "xerostomia" terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda oluşur. Tükürük salgısındaki azalma ağızda oldukça ciddi sorunların oluşmasına yol açabilmektedir.
Sebepleri Nelerdir ?
Biyolojik yaşlılık : Bu etkili bir faktördür, tek başına etkili değildir.
Sistemik hastalıklar : Romatizmal hastalıklar(Sjogren's sendromu), Bağışklık sistemi hasarı (AIDS), Hormonal bozukluklar (Şeker hatalığı), Nörolojik bozukluklar (Parkinson)
Çiğneme kabiliyetinin azalması : Eğer beslenme alışkanlıklarınızda sıvı ve yumuşak gıdalar ağırlıktaysa çiğneme fonksiyonu azalır.
Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
Radyoterapi (Radyasyon tükürük bezlerinde kalıcı hasar yapar.)
İlaçlar (400'ün üstünde ilaç türü ağız kuruluğu yapar: dekonjestanlar, diüretikler, tansiyon ilaçları, antidepresanlar, antihistaminikler,...)
Kafein ve alkol tüketimi
Belirtileri
- Sık susama
- Tat bozukluğu
- Dilde yanma hissi
- Kötü ağız kokusu
- Konuşma zorluğu
- Protez kullanmada zorluk
- Dudaklarda çatlaklar ve kuruluk
- Özellikle kuru yiyecekler için yeme zorluğu
Etkileri
Tükürüğün kendi başına yıkama-temizleme mekanizması diş yüzeylerini temiz tutmaya yardımcıdır. Diş yüzeyini temizler ve asitleri nötralize eder böylece çürük önlenir. Eksikliği veya azlığında bakteri plağı ve yiyecek artıkları kolayca birikir. Bu da dişeti hastalıkları ve çürüğü hızlandırır.
Tedavi
Tükürüğün kendi başına yıkama-temizleme mekanizması diş yüzeylerini temiz tutmaya yardımcıdır. Diş yüzeyini temizler ve asitleri nötralize eder böylece çürük önlenir. Eksikliği veya azlığında bakteri plağı ve yiyecek artıkları kolayca birikir. Bu da dişeti hastalıkları ve çürüğü hızlandırır.
- Sık sık su içilmeli. Gece yatarken yanında sıvı içecek, su bulundurulmalı
- Şekersiz sakız çiğnenmeli
- Sigara, alkol, şekerli yiyeceklerden uzak durulmalı
- Yaşanılan mekanın nemi ayarlanmalı
- Gerekirse eczanelerden temin edilebilen yapay tükürük tabletleri kullanılmalı
- Bakteri plağı kontrol altına alınmalı
- Floridli diş macunu, jel, gargara kullanılmalı
- C vitamini kullanılmalı
- Bileşiminde alkol ve sodyum lauryl sülfat bulunan ağız ve diş bakım ürünlerini kullanılmamalı.
Xerostomia, ciddi ağız rahatsızlıklarına yol açabilir; ihmal edilmemelidir!
